Thursday, March 17, 2011

ХАВСРАЛ НЭР (The adjective)

Англи хэлний дүрэм №4

ХАВСРАЛ НЭР (The adjective)

Тэмдэг нэр буюу хавсрал нэр нь байнга єєрчлєгддєггүй. The great poets of England - Английн их найрагчид. гэх мэт

I . Хавсрал нэрийн харьцуулалтын зэрэг (Degrees of Comparison of the Adjective)

Зєвшєєх (positive)

Харьцуулсан(comparative)

Давуу (superlative)

Богино үет

long

урт

longer

арай урт

the longest

хамгийн урт

large

том

larger

арай том

the largest

хамгийн том

Олон үет

more

most

beautiful

гоё

more beautiful

илүү гоё

the most beautiful

хамгийн гоё

Дүрэм бус

good

сайн

Better

илүү сайн

the best

хамгийн сайн

bad

муу

worse

бүр муу

the worst

хамгийн муу

-er

-est

Жич : Давуу зэрэгт хавсралт нэрийн ємнє тухайлах ялгац гишүүн "the"-г хэрэглэнэ.

Богино үет хавсрал нэрэнд :

а )нэг үет хавсрал нэр

b ) хоёрдугаар үе дээрээ єргєлттэй хавсрал нэр : (polite - politer - the politest , severe - severer - the severest) болон гийгүүлэгчийн дараа -y, -le, -er, - ow, - some -ээр тєгссєн хоёр үет хавсрал : happy - happier - the happiest, clever - cleverer - the - cleverest .

Олон үет хавсрал нэрэнд :

a )эхний үедээ єргєлттэй хоёр үет хавсрал нэр : cautious - more cautious - the most cautious, useful - more useful - the most useful.

b ) олон үет хавсрал нэр болон хавсрал нэрийн үүргээрхи нєхцєл үйл үгүүд : interesting - more interesting - the most interesting, delighted - more delighted - the most delighted.

Хавсрал нэрээс харьцуулалтын зэрэг үүсгэх бичлэгийн дүрэм :

"e" - ээр тєгссєн бол гээж -er, -est залгана. Жиш : fine - finer - finest, polite - politer - politest

үгийн эцэст гийгүүлэгчийн дараа "y" байгаа бол "y" - нь "- i -" болно. Жиш : dry - drier - driest, happy - happier - happiest.

үгийн эцэст дан гийгүүлэгч байх, эцсийн гийгVVлэгчийн ємнє богино эгшиг байх, үгийн эцсийн үе єргєлттэй байх тохиолдолд эцсийн гийгүүлэгчийг давхар бичдэг.

Жиш : big - bigger - biggest, hot - hotter - hottest, fit - fitter - fittest.

Дараах хавсрал нэрүүд хавсрал нэрийн зэргийг хоёр хэлбэрээр үүсгэхдээ єєр єєр утга агуулдаг.

Зєвшєєх

Харьцуулсан зэрэг

Давуу зэрэг

Илэрхийлэх утга

Хэрэглэх жишээ

late

later

latest

Цаг хугацаа

I'll see you later - Би чамтай дараа уулзана. the latest paper - сVVлчийн баримт

latter

last

дэс дараа

the latter sentence - дараачийн єгVVлбэр, (the) last time - сVVлчийн удаа

far

farther

farthest

орон зайн

the farthest way - хамгийн хол зам

further

furthest

дVрслэл

without frther delay - цаашид саатахгVйгээр

old

older

oldest

насны ялгаа

he is older than I - тэр надаас ахмад, the oldest tree - хамгийн хєгшин мод

elder

eldest

зєвхєн хамаатан садны насны ялгаанд тодотголын VVргээр

my elder brother - миний ах, his eldest son - тVVний том хVV

near

nearer

nearest

орон зайн

the nearest way to the station - буудал хVрэх хамгийн дєт зам

next

цаг хугацаа болон дэс дараа

next month - дараагийн сар. the next stop - дараагийн буудал

little

smaller

smallest

жижиг гэсэн хэмжээ

the smallest room - хамгийн жижиг єрєє

less

least

бага гэсэн хэмжээг

he drinks less wine than milk - тэр сVVг бодвол дарс бага уудаг

II . Харьцуулсан хам бүтэц

Ижил байдал : as - as : my sister is as big as I am - миний эгч над шиг том.

Ижил биш байдал : not so - as (эсвэл not as - as) : he is not so (not as)tall as his brother - тэр ах шигээ тийм єндєр биш

эсвэл харьцуулсан зэрэг (comparative) + than : he is bigger than his brother - тэр ахаасаа илүү том юм.

the - the : the further they went the worse the road was - цааш явах тутам зам муудсан.

the less - the less : the less you work, the less you will earn - чи бага ажиллах тусам бага мєнгє олно.

Санамж :
the former - ємнєх нь, эхнийх нь
the same the - . . . шиг адилхан
the latter - . . . сүүлчийнх нь
other than - . . . -с єєр, . . . -с ондоо

III . Хавсрал нэр нэрших нь (Substantivization of adjectives)

the good

сайчууд

Хавсрал нэрээс үүссэн ерєнхий нэр үгээс онцолж тодорхой бүлэг хүн, хэн нэг хүнийг нэрлэхдээ man / woman, boy / girl, gentleman / lady, person / people гэх мэт тєлєєний үг хэрэглэдэг. Жиш : the blind women, the poor person, poor people . . . гэх мэт

the blind

хараагүйчүүд

the poor

ядуучууд

"-sh", "-ch'' - ээр тєгссєн яс үндэс заасан үгс нь олон тооны хэлбэрт хувидаггүй ба эдгээрээс тодорхой нэг хүнийг яс үндсээр нь онцлохдоо man / woman, gentleman / lady - ийн тусламжтайгаар нэрлэдэг.
Жиш : the English - an Englishman, the French - a French lady, the Scotch - two Scotchmen, the Dutch some Dutchmen
Зарим яс үндэс заасан үгс нь олон тооны хэлбэрт байдаг. Жиш : (the) Americans, (the) Germans, (the) Russians

IV . Хавсрал нэрийг хэрэглэх хэлбэр

1. Хавсрал нэр нь нэр ү гийн ємнєорж тодотголын үүрэг (attributive use) гVйцэтгэнэ. Жиш : This is an interestingbook. - Энэ бол сонирхолтой ном. They live in the old house. - Тэд хуучин байшинд амьдардаг.

2. Хавсрал нэр нь үйл үгийн ардорж єгүүлэхүүний хэрэглээ (predicative use) болдогв Жиш : This book is interesting. - Энэ ном сонирхолтой. Their house is old. - Тэдний байшинхуучин.

6 comments:

Anonymous said...

Bayarlalaa. Iim saihan medleg taraaj bgaad.

Anonymous said...

Их мэдлэг, мэдээллээ харамгүй хуваалцаж байгаад тань маш их баярлалаа. Үргэлжлүүлэн оруулах болно гэдэгт тань найдаж байна. Хэл сурье мэдье гэсэн олон хүмүүс туслаж буй таны буян санасан сэтгэл болоод хөдөлмөрт тань дахин дахин баярлалаа.

Anonymous said...

Их мэдлэг, мэдээллээ харамгүй хуваалцаж байгаад тань маш их баярлалаа. Үргэлжлүүлэн оруулах болно гэдэгт тань найдаж байна. Хэл сурье мэдье гэсэн олон хүмүүс туслаж буй таны буян санасан сэтгэл болоод хөдөлмөрт тань дахин дахин баярлалаа.

Anonymous said...

Их мэдлэг, мэдээллээ харамгүй хуваалцаж байгаад тань маш их баярлалаа. Үргэлжлүүлэн оруулах болно гэдэгт тань найдаж байна. Хэл сурье мэдье гэсэн олон хүмүүс туслаж буй таны буян санасан сэтгэл болоод хөдөлмөрт тань дахин дахин баярлалаа.

Anonymous said...

Их мэдлэг, мэдээллээ харамгүй хуваалцаж байгаад тань маш их баярлалаа. Үргэлжлүүлэн оруулах болно гэдэгт тань найдаж байна. Хэл сурье мэдье гэсэн олон хүмүүс туслаж буй таны буян санасан сэтгэл болоод хөдөлмөрт тань дахин дахин баярлалаа.

Anonymous said...

Их мэдлэг, мэдээллээ харамгүй хуваалцаж байгаад тань маш их баярлалаа. Үргэлжлүүлэн оруулах болно гэдэгт тань найдаж байна. Хэл сурье мэдье гэсэн олон хүмүүс туслаж буй таны буян санасан сэтгэл болоод хөдөлмөрт тань дахин дахин баярлалаа.