applie pie

- 2 1/2 cups white flour
- 2 tbsp sugar
- 1/4 tbp salt
- 1/2 cup cold butter, broken into small pieces
- 5 tbsp cold veg
- 8tbsp ice water

-1/3 to 2/3 cup sugar
- 1/4 cup all purpose flour
- 1/2 teaspoon cinnamon
pinch of salt
8 medium sized apples
- 2 tbsp margarine

250degrees - 45min

НЭР ҮГ (The noun)

Англи хэлний дүрэм №3

НЭР ҮГ (The noun)

I . Хүйс : Дүрмийн хүйс = Байгалийн хүйс

а . Хүн ба эд зүйл

Эр хүйсийн хүн, амьтан эр хүйсийн тєлєєний үг авна	he	him	his	he met his friend
Эм хүйсийн хүн, амьтан эм хүйсийн тєлєєний үг авна	she	her		she saw her friend
Эд зүйлс болон хийсвэр зүйлс эрс хүйсийн тєлєєний үг авна	it	its		the book is in its place

б . Амьтан

Амьтны нэрерєнхийдєє эрс хүйс авна : The lion licked itspaw.
гэвч : Гэрийн тэжээмэл болон үлгэрийн амьтан гол тєлєв хүйсээр ялгагдана.
эр хүйсийн (хүчтэй) амьтан = эр хүйс : the dog, hisname
эм хүйсийн (сул дорой) амьтан = эм хүйс : the cat, sheis dead

Зарим нэр үг "-ess" тєгсгєл авч эм хүйс үүсгэдэг. Жишээлбэл : actor - actress, host - hostess, prince - princess, waiter - waitress, lion - lioness, duke - duchess

Санамж :Хєлєг онгоц, улс орон болон хотын нэр гол тєлєв эм хVйсийг хэрэглэдэг : the 'Atlantic' lost hercrew, England and her dominions

II . Нэр үгийн олон тоо үүсгэх

Singular + s : dog - dogs, friend - friends
Дүрмийн олон тоо үүсгэхдээ ганц тоон дээр "-s" залгадаг. Жишээлбэл : leg -legs, wall - walls, tree - trees, table - tables.

Нэр үгийн тєгсгєл нь дараах байдалтай бол :

· s, ss, x, z, ch, sh, tch, бол"-es" залгана. Жиш : ass - asses, box - boxes, church - hurches

· гийгүүлэгч + y бол "-ies"залгаж олон тоо үүсгэнэ. Жиш : baby - babies

· fe, fбол "-ves" залгана. Жиш нь : wife - wives, knife - knives, wolf - wolvesгэх мэт. Гэвч : chief - chiefs, roof - roofs гэж үүсдэгийг анхаар.

· о- бол "- oes" : hero - heroes, potato - potatoes. Гэвч зарим гадаад үгэнд : photo - photos, piano - pianos, radio - radios гэсэн байдлаар үүсдэг.

Yл єєрчлєгдєх үгс

· зарим шувуу, амьтан : sheep - хонь, deer - буга, swine- гахай, fish - загас, fruit - жимс, grouse- ятуу.

· зарим загас: trout - хулд, salmon- салмон, carp - мєрєг, pike - цурхай гэх мэт. Гэвч herring, -s = май, eel, -s = могой загас гэж үүсдэг үгс ч байдаг.

· яс үндэс, оршин суугчдын нэр : Japanese, Swiss, Vietnamese

ox, child, brother гэсэн үгс бол -(r)en тєгсгєл авна : ox - oxen, child - children, brother - brethren

Зарим нэр үг үндсээрээ єєрчлєгдєж олон тоо үүсгэдэг. Жишээлбэл : man - men, woman - women, foot - feet, tooth - teeth, goose - geese, mouse - mice, person -people, louse - lice

Санамж : man - тэй холбогдсон нэр үгс олон тоон дээр : gentleman - gentlemen, Frenchman - Frenchmenгэх мэтээр хувирна.
Гэвч : German,-s; Roman, -s; Norman, -s гэх мэт үгс шууд "-s" залгаснаар олон тоо болно.

Зарим нэг хийсвэр (Abstract) болонхам нэр (Collective)зєвхєн ганц тоонд байна. Жиш :
advice - зєвлєлгєє, business- ажил хэрэг, furniture - мебель, knowledge - мэдлэг, merchandise- эд бараа, progress - хєгжил дэвшил гэх мэт.

Санамж: Хоёроос дээш хэсэгтэй зүйлс зєвхєн олон тоонд байдаг : scissors - хайч, tongs - бахь, spectacles - нүдний шил , lungs - уушиг, trousers - ємд, scales - жин хэмжүүр,
These spectacles are strong. - Энэ нүдний шил бєх.

Анхаар! : Үйлийн эзэн олон тоонд байвал хувцас болон биеийн хэсгийн нэр олон тоонд байна.
They came in with their hats on theirheads - Тэд орж ирэхдээ малгайтайгаа байсан.

III . Тийн ялгал (The case)

Нэрлэх (Normative) = (the, a, an)
Хамаатуулах (Genitive - угтвар үгт хамаатуулах) =of (the, a, an)
Єгєх орших (Dative - угтвар үгт єгєх орших) = to (the, a, an)
Заах (Accusative) = (the, a, an)

Англи хэлэнд угтвар үгт хамаатуулахаас гадна мєн Саксоны хамаатуулахгэж байдаг ба энэ нь нэр үгийн ганц тоонд 's, олон тоонд s' -ийг залгаж хэрэглэдэг.

Хэрэглэх тохиолдолууд :

· Хүн амьтандхамаарагдах зүйлийн тухай ярихдаа : Jack'sblue book. they boys' book

· Эд зүйл болон цаг хугацаа, газар орон, тоо хэмжээний тухай ярихдаа: a week's holiday, a month's stay, a mile's walk, at arm's length, a stone's throw

· Ярианы хэллэгт : for Heaven's sake- бүх гэгээн хутагтын тєлєє, for God's sake- бурхны тусын тулд, for goodness' sake- сайн сайхны тєлєє

Санамж :Хэрэв Саксоны хамаатуулахад house, shop, church, practice гэсэн үгс байвал орхиж бичнэ.
I am at my uncle's (house). - Би эгчийндээ (гэрт) байна. at the doctor's (practice) - эмчийн дадлагад

Єгєх оршихын тийн ялгал нь Заахын тийн ялгалын ємнє байрлавал to - гүйорно.

Єгүүлэгдэхүүн	Єгүүлэхүүн	Єгєх орших	Заах
We	gave	the beggar	a penny	Бид гуйлгачинд нэг пенни єгсєн
I	sent	you	some books	Би чамд хэдэн ном илгээсэн

Угтвар үгт Єгєх оршихын тийн ялгал : Єгєх оршихын тийн ялгал нь Заахын тийн ялгалын дараа байрлавалto - тэй орно.

Єгүүлэгдэхүүн	Єгүүлэхүүн	Заах	Угтвар үгт Є.о.тя
We	Gave	a penny	to the beggar
I	Sent	some books	to you(and not to him)

Єгєх оршихын тийн ялгал нь зарим үйл үг болон хавсрал нэрийн дарааЗаахын тийн ялгалын ємнє to - тэй байдаг. Жишээлбэл :

english	mongolian	english	mongolian	english	mongolian
to add	-д нэмэх	to reply to	-д хариулах	cruel to	харгис зэрлэг
to listen to	чагнах, сонсох	to happen to	-д болох тохиолдох	just to	шударга
to declare, explain to	-д мэдэгдэх тайлбарлах	to say to	хэлэх, ярих	polite to	эелдэг, найрсаг
to mention to	дурдах сануулах	kind to	нєхєрсєг, эелдэг

Єгєх оршихын тийн ялгал нь зєвхєн Заахын тийн ялгалын утга агуулж байгаа үйл үгэнд холбогддог.

Гол хэрэглэдэг үйл үгс нь :

english	mongolian	english	mongolian	english	mongolian	english	mongolian
to give	єгєх	to bring	авчрах	to forgive	уучлах	to tell	хэлэх
to lend	зээлүүлэх	to take	-д аваачих	to cost	үнэтэй байх	to write	бичих
to offer	санал тавих	to send	-д илгээх	to owe	єртэй байх	to sell	худалдах
to promise	амлах	to fetch	авчрах	to pay	тєлєх	to show	үзүүлэх

Санамж :Заахын тийн ялгал "it" - нь биеийн тєлєєний үгийн Єгєх оршихын тийн ялгалын ємнє байрлана :
give it me - үүнийг надад єгєєч ; bring it us - үүнийг бидэнд авч ирээч

ЭС ТУХАЙЛАХ ЯЛГАЦ ГИШҮҮН (А, AN) (The indefinite article)

Англи хэлний дүрэм №2

ЭС ТУХАЙЛАХ ЯЛГАЦ ГИШҮҮН (А, AN)

(The indefinite article)

1. a : гийгүүлэгчээр эхэлсэн үгийн ємнє : a boy, a lady, a European

2. an : эгшгээр эхэлсэн үгийн ємнє : an animal, an english book,
мєн үл дуудагдах h-ээр эхэлсэн үгийн ємнє : an hour, an heir, an honour эхний үе нь єргєлтгүй үгийн h-ийн ємнє : an historian

· Анх яригдаж байгаа ба зєвхєн ганц тоонд байгаа тоологдох нэрийн ємнє : I have a pen. I see a dog.

- Нэг тєрєл зүйлийн юмыг нєгєєгєєс нь ялгахын тулд : a dof is domestic animal. ("нохой" гэсэн ерєнхий утгаар)

· Мэргэжил, үндэстэн, шашинтан бол : my brother is a painter, he is an englishman, she became a Protestant гэвч : the title of (doctor), the rank of (general), the dignity of (senator)-ийн дараа эс тухайлах ялгац гишүүнгүй байна.

· Хэмжээ, жин, цаг, тоолол бол : four shillings a yard, sixpence a pound, twice a year, four times a day

· Тоо хэмжээ заасан тодорхой үгийн ємнє : a million, a thousand, a dozen, a couple, a little

Санамж : "а" - нь half, such, quite, many (зарим нэг), rather, what - ийн ард байна : half a dozen - 6 ширхэг, such a good story - тийм сайн єгүүллэг. "а" - нь as, so, too, how, however - ээр холбогдсон хавсрал нэрийн ард байна : as good a swimmer as I am - над шиг сайн сэлдэг хVн ; to heavy a weight - дэндүү хүнд жин ; too difficult a task - маш хэцүү даалгавар

ТУХАЙЛАХ ЯЛГАЦ ГИШVVН (THE) (The definite article)

Англи хэлний дүрэм №2

ТУХАЙЛАХ ЯЛГАЦ ГИШVVН (THE)
(The definite article)

1. the : гийгүүлэгчээр эхэлсэн үгийн өмнө : the book, the boy, the lady, the university, the union

2. the : эгшгээр эхэлсэн нэрийн өмнө : the American, the animal; мєн үл дуудагдах h-ээр эхэлсэн үгийн өмнө: hour, honour, honest; эхний үе нь өргөлтгүй үгийн h-ийн ємнє: the horizon тус тус хэрэглэгдэнэ.

I . Тухайлах ялгац гишүүн хэрэглэх тохиолдлууд

· Зүг чиг заасан: towards the North, in the North,гэвч: from north to south, from east to west гэх мэт тохиолдолд хэрэглэхгүй.

· Газар орон болон арлын нэр олон тоонд : the East-Indies, theNetherlands, the Hebrides.

· Гол мєрєн, нуур, далай, тэнгис, уулс олон тоонд : the Thames, theAtlantic, the Alps

· Орчлонд ганц юмны нэрийн ємнє : the moon - сар, the earth - дэлхий, the sun - нар.

· Ємнє нь дурдсан зүйлээ дахин давтах Vед : I bought a postage stamp yesterday. The stamp is very interesting.

· Улс орны нэр нь republic, union, kingdom, states гэсэн үгтэй бол : The United statesof America - АНУ

· Ямар нэг бүлэг юмыг ерєнхийд нь нэрлэх үед : the English- англичууд, the old - хєгшчүүл,the wolf - чоно.

· Нэр үгийг тодотгож байгаа дэс тооны ємнє : the first week- эхний долоо хоног, the second floor - гуравдугаар давхар.

· Хавсрал нэрийн давуу зэргийн ємнє : the highest mountain in the world - дэлхийн хамгийн єндєр уул.

· Нэг гэр бүлийг бүхэлд нь нэрлэх үед : the Smiths - Смитийнхэн

· Сонин, найрал дуу, оркестр, поп хамтлагийн нэрийн ємнє: theDaily News, the Bach Choir,the Beatles

Сануулга: all, both, half, double, quite, twice - ын ард нь "the" байна. all the world, double the sum, all themoney.

II . Тухайлах ялгац гишүүнийг орхих тохиолдлууд

· Оноосон нэр (мєн poor, old, little, good, saint -тай) бол: poor Peter, little John

· Цол хэргэм ураг тєрлийн нэр бол : Аdmiral Nelson, King Richard, Queen Elizabeth, Uncle Sam, Dr.Miller
гэвч : the Queen of England гэх үед хэрэглэнэ.
Санамж : Англи цол хэргэм биш бол the авна : emperor, czar, archduke, elector : the Emperor William, the Czar Peter I

· Улс болон хотуудын нэр бол: Switzerland, Turkey, London,
гэвч : the London of today - гэх үед хэрэглэгдэнэ.

· Mount- , cape- , lake- , harbour- , bay- тай оноосон нэр байвал : Mount Everest, Cape Trafalgar, Lake Geneva, New York Harbour, Hudson Bay,
гэвч : the Cape of Good Hope гэх үед хэрэглэгддэг.

· Гудамж, талбай, гүүр, барилга оноосон нэртэй бол : Oxford street, Trafalgar square, Windsor castle, London bridge.

· Тоолж үл болох ерєнхий нэрийн ємнє : life, death, love, Earth, Heaven, Hell ; He was weary of life.
гэвч : the life of the whole nation гэх үед ялгац гишүүн авна.

· Нэр үгийн ємнє тооны нэр, тєлєєний үг орвол : two boys, his friend, this room, some apples.

· Church, school, college, prison, bisiness, chapel, hospital, market, sea, table, town, work, bedгэх мэт үгс нь ерєнхий утгаар хэрэглэгдвэл : church is over, school begins, he was sent to prison, go to bed.
гэвч : тодорхой утгатайбол ялгац гишүүн хэрэглэгдэнэ : The school is near the church. - Сургууль сүмийн хажууд байдаг.

· Материалын нэр : coal, iron , wood, gold : coal is important for export,
гэвч : thecoal of Wales (Уэльсийн нүүрс) гэх мэтээр хэрэглэх нь бас бий.

· Нэр олон тоонд байвал : cats, mice, dogs, birds : swallows are pretty birds.
гэвч : theswallows of this summer - энэ зуны хараацайнууд гэхчилэн ялгац гишүүн хэрэглэх тохиолдлууд байна.

· Улирал, сар, єдєр : summer, March, Sunday : on Monday, in Winter, in April, at Christmas
гэвч : the last Sunday in August. гэх үед хэрэглэнэ.

· Шинжлэх ухааны тусгай салбарын нэрийн ємнє :
My brother studies algebra. - Ах маань алгебр судалдаг.
Photography is my hobby. - Фото зураг бол миний хобби.

Сануулга: "of"- ын тусламжтайгаар холбогдсон буюу түүнтэй адил бүх тохиолдолд ялгац гишүүн авна.
the Cape of good Hope, The England I know is different from . . .

The Magpie's Nest

Long ago when the world was very young, the birds did not know how to build nests for themselves.

The Magpie was the only bird that knew how to build a nest well. His nest was covered all over,except for a hole to go in and out.

The other birds talked a great deal about the wonderful house which the Magpie built. They allwished they could build one just like it for their little birds.

So one day two birds of every kind went to see the Magpie. They said: " Magpie, we have come to learn how to build nests for ourselves and our little birds. Will you please show us how?"

The Magpie said, "I would be glad to show you howto build nests. But you must watch everything I do.First, I lay two sticks across each other like so."

"Then I mix some straw and some moss like this,"showed the Magpie. "Oh yes, certainly," said the Bluebird. "I guessed that without being taught."

"Then I add more moss and more straw and somefeathers like this," said the Magpie. "Yes, yes," saidthe Sparrow. "Even though I'm not a builder, I knewthat was the way to do it."

Still the Magpie went on, but the birds acted as ifthey knew everything he told them. At last he wouldtell them no more, even though the nest was only built half way. "If you knew all about nest-building,then why did you come here to learn it from me?You should go and build your own nests now and Iwill teach you no more."

Then away they all flew. Each bird set to work tobuild himself a nest. But when they had built up halfway, they stopped, since they did not know how tobuild any more. So to this day their nests all looklike the Magpie's, just cut in half!