LESSON THREE

LESSON THREE Сайн байцгаана уу? Єнєєдрийн хичээлээр бид хvмvvсийн хувцас гадна тєрхийг давтахаас гадна хvмvvсийн зан тєрхийн талаар ярилцах болно. Энэ нь бид зєндєє их шинэ vгс сурна гэсэн vг. Иймд би та нараас шинэ vгсээ сайн цээжлээрээ гэж хvсэж байна. Мєн бид look like/ be like гэсэн хэллэгvvдийг хэрэглэж сурна.

Look like нь хэн нэгэнтээ эсвэл ямар нэгэн юмтай гадаад vзэмж, тєрхєєрєє ижил харагдахийг хэлнэ. Be like нь тухайн хvн эсвэл юмс vзэгдлийн дотоод чанар, тєрх, ааш, маяг, зан чанар нь ижил байхыг хэлнэ. Example: It looks like a ball- Энэ бємбєг шиг харагдаж байна. She doesn't look like her brother at all - Тэр эмэгтэй ахтайгаа огт адилгvй. It's like water, very flexible- Энэ устай адил уян хатан. I am like my mother, too naive - Би ээжтэйгээ адил хэтэрхий гэнэн.

LESSON TWO

LESSON TWO Сайн байцгаана уу? Бид єнєєдєр ємнєх хичээлээр vзсэн Simple Past цагаа давтахаас гадна "to be" -ийн єнгєрсєн цагийг шинээр vзэх болно. Мєн тvvнчлэн хvнээс мэдээлэл авч мєн єгєж сурна. Єєрин болон бусдын талаар хvvрнэн ярьж чаддаг болно. "Ago"-г яаж хэрэглэж болох талаар тайлбарлана.

Simple Past of "to be" - "to be" - ийн єнгєрсєн цаг Was/were Was/were нь am/is/are - ийн єнгєрсєн цаг. Positive - Батлах єгvvлбэр I She/He/It was in Ulaanbaatar last summer. in Mongolia last winter. We You They were Negative - Yгvйсгэх єгvvлбэр I She/He/It wasn't at home last night. at work yesterday. We You They weren't Question - Асуух єгvvлбэр Where was I? he/she/it? were we? you? they? Yes/No questions- Тийм vгvй асуулт Was he she at the party? at work? Were you they etc. Short answers- Товч хариулт No, he wasn't. Yes, she was. Yes, I was. / Yes, we were. No, they weren't. Жишээ: Батлах єгvvлбэр He is a doctor - Тэр эрэгтэй эмч. He was a doctor - Тэр эрэгтэй эмч байсан. I am very hungry now - Би одоо их єлсєж байна. I was very hungry yesterday - Би єчигдєр их єлссєн. Yгvйсгэх єгvvлбэр He isn't a doctor - Тэр эрэгтэй эмч биш He wasn't a doctor before - Тэр эрэгтэй урьд нь эмч байгаагvй. We aren't hungry now - Бид одоо єлсєєгvй байна. We weren't hungry yesterday - Бид єчигдєр єлсєєгvй. Тийм vгvй асуулт Is he a doctor ? - Тэр эрэгтэй хvн эмч уу? Was this man a doctor before? - Тэр эрэгтэй урьд нь эмч байсан уу? Are you very hungry now? - Та одоо их єлсєж байна уу? Were you very hungry yesterday? - Та єчигдєр их єлссєн уу? Товч хариулт Yes, he is. - Тийм Yes, he was. - Тийм No, they aren't. - Yгvй No, they weren't. - Yгvй Асуух єгvvлбэр What is your name? - Таны нэрийг хэн гэдэг вэ? What was your grandpa's name? - Таны євєєг хэн гэдэг байсан бэ? Where are you from? - Та аль улсын хvн бэ? Where were you born? - Та хаана тєрсєн бэ? Was/were 1. Read the questions. Check the meaning of new words. Present Past a. Are you in Erdenet now? Yes, I am. Were you in Erdenet last year? Yes, I was. b. What time is it now? It's five. What time was it when you called me? It was ten. c. Where are you now? I'm at the party. Where were you last night? I was at home. Анхаар!!! Can болон can't аль ч биед нэг хэлбэртэй байдаг. Do болон Does байхгvй. Can- ийн ард vйл vг анхны хэлбэрт "to" - гvй ордог. Could/couldn't Could бол can-ийн єнгєрсєн цаг. Could болон couldn't бvх биед ижил нэг хэлбэртэй байдаг. Could - ийн ард vйл vг анхныхаа хэлбэрт "to" - гvй ордог. Positive I You He/She/It We They can could swim. Negative I You He/She/It We They can't couldn't dance. NOT He doesn't can dance. (буруу) Question What can could I you he/she/it we they do? Yes/No questions Can Could you she they etc. drive? cook? Short answers No, I can't. / No, we couldn't Yes, she can/could. Yes, they can/ could Prepositions They were in England in 1980. I was at a party. We land in ten minutes. He studies from 8.15 to 4.00. Анхаар!!!! Жилийг яаж хэлж бичидгийг анзаар. Saying years. 1920 -nineteen twenty 1913 -nineteen thirteen 1942 -nineteen forty-two 1997 -nineteen ninety-seven 1667 -sixteen sixty-seven 1789 -seventeen eighty- nine 1492 -fourteen ninety-two 1895 -eighteen ninety-five But 1700 -seventeen hundred 1904 -nineteen oh four 1302 -thirteen oh two 2002 -two thousand and two

LESSON ONE

LESSON ONE Єнєєдєр бид хувь хvний єнгєрсєн тvvхийг асууж єєрсдийн тvvх болон бусдын тvvхийг ярьж сурна. Simple Past Tense цагийг vзэж, батжуулах дасгалууд хийнэ. Vvнээс гадна ємнє vзсэн Simple Present цагийг Simple Past цагтай харьцуулсан дасгалууд хийх болно. Юуны тvрvvнд vйл vгийн шинэ цагаа vзээд єнгєрсєн цагийн vйл vгийн хувирлуудтай танилцах болно.

Simple Past Tense Usage - хэрэглээ Бид энэ цагийг єнгєрсєн vзэгдэл, vйлдэл болон нєхцєл байдлыг дvрслэхдээ хэрэглэдэг. Example: It rained all day yesterday - Єчигдєр єдєржингєє бороо орсон. Rained нь энгийн єнгєрсєн цаг юм. Simple past tense нь олонхи тохиолдолд -ed гэсэн тєгсгєлтэй байдаг. Example: When I lived in Darhan, I worked in a post office - Би Дарханд амьдарч байхдаа шууданд ажиллаж байсан. My grandfather died in 1990- Миний євєє 1990 онд нас барсан. She studied Japanese as a girl - Тэр жоохон охин байхдаа япон хэл сурч байсан. Spelling of regular verbs - Дvрмийн дагуу хувирдаг vйл vгийн бичлэг 1. Most regular verbs - ихэнх дvрмийн дагуу хувирдаг vйл vгс: listen + ed = listened 2. Verbs ending in - e - e- ээр тєгсєдєг vйл vгс: move + d= moved love + d = loved 3. Short verbs ending in one vowel + one consonant - нэг эгшиг + нэг гийгvvлэгчээр тєгсєдєг богино vйл vгс: stop + ped = stopped 4. Verbs ending in consonant + -y - гийгvvлэгч + -y ээр тєгсєдєг vйл vгс: carry + ied = carried study + ied = studied Гэхдээ бас олонхи vйл vгнvvд нь irregular буюу дvрмээс гадуур хувирдаг. Энэ нь simple past буюу энгийн єнгєрсєн цагт vйл vг нь - ed тєгсгєлийг авдаггvй гэсэн vг. Example: break - broke My son broke his toy last evening drink - drank Yesterday morning I drank two big bottles of milk. cut - cut My friend cut her hair last night. Irregular verbs- дvрмээс гадуур єнгєрсєн цагийн хэлбэр авдаг vйл vгс become - became begin - began come - came catch - caught do - did drive - drove eat - ate find - found forget - forgot have - had hear - heard keep - kept know - knew leave - left lose - lost make - made meet - met pay - paid run - ran say - said see - saw sleep - slept speak - spoke stand - stood think - thought teach - taught undestand - understood АНХААРУУЛГА! Энд цєєхєн тооны жишээ єгсєн бєгєєд толь бичиг бvрийн ард ихэнх тохиолдолд vйл vгсийн жагсаалт єгєгдсєн байдаг. Энэ irregular verbs-ийг тогтоохгvйгээр aнгли хэл сурах боломжгvй гэдгийг анхаар! Simple Past Tense Form Statement - батлах єгvvлбэр I You He/She/It We They went to Ulaanbaatar last year. moved Negative - Їгvйсгэх єгvvлбэр Simple Past цаг дээр vгvйсгэхийн тулд didn't (did not) + infinitive (vйл vг анхны хэлбэрт to -гvй) хэрэглэдэг. I You He/She/It We They didn't go to Ulaanbaatar. didn't go to Ulaanbaatar. move Questions - Асуух єгvvлбэр Асуух єгvvлбэр бvтээхийн тулд did + infinitive (vйл vг анхны хэлбэрт to - гvй) хэрэглэдэг. Where did It You he/she/it we they go to UB? When move to UB? Yes/No questions - Тийм /vгvй асуултууд Did I you she/he/it they we go to Ulaanbaatar? move Short Answers - Товч хариултууд No, I didn't. / No, they didn't. Yes, he did. / Yes, he did. No, you didn't. Yes, you did. Мєн энэ цаг дээр дараах цаг хугацаа заасан vгсийг хэрэглэдэг. last evening- єчигдєр орой last night -єчигдєр шєнє last Monday - єнгєрсєн Даваа гариг last week - єнгєрсєн долоо хоногт last September- єнгєрсєн есєн сард last year - єнгєрсєн жил yesterday morning - єчигдєр єглєє yesterday evening - єчигдєр орой

Subject Pronoun - Биеийн төлөөний үг

Subject Pronoun - Биеийн төлөөний үгс
Хүн болон хүн биш зүйлсийг төлөөлүүлэн хэлэхийг биеийн төлөөний үгс гэнэ.

---------------- ганц тоо --------------------олон тоо
1-р бие---------- I ----------------------------We
2-р бие ---------You------------------------ --You
3-р бие---------He, She, It------------------- They


Possesive Prounouns - Хамаатуулах төлөөний үгс
Хүн болон хүн биш зүйлс хэнд, юунд хамааралтай болох, хэнийх, юуных болохыг заагч үгсийг хамаатуулах төлөөний үг гэнэ.

Хамаатуулах төлөөний 1-р хэлбэр	Хамаатуулах төлөөний 2-р хэлбэр
My	Mine
Your	Yours
His	His
Her	Her
Its	Its
Our	Ours
Your	Yours
Their	Theirs

Object Pronouns - Тусагдахуун төлөөний үг
Англи хэлний тусагдахуун төлөөний үгс нь угтвартай хоршоогүй, дангаараа байхдаа өгөх оршихын тийн ялгалтай адил (- д,т)

Tell me about your class - Надад ангийнхаа тухай ярьж өгөөч
You can call me simply Seegii - Намайг зүгээр л Сээгий гэж дуудаж болно.

Show us your new invention - Бидэнд шинэ бүтээлээ үзүүлээч

I'll help you - Би чамд туслана.
We are going to show you how to prepare cappucino - Би та нарт капучино хэрхэн бэлтгэхийг үзүүлэх гэж байна.

Tell him the truth - Түүнд үнэнийг хэл(эрэгтэй)
Tell her the truth - Түүнд үнэнийг хэл

This machine isn't working. I'll repair it this afternoon - Энэ машин ажиллахгүй байна. Би түүнийг өнөөдөр үдээш хойш засчихнаа.

Call them immediately - Тэднийг нэн даруй дууд.


Reflexice pronoun - Эгэх төлөөний үг

Биеийн төлөөний үг	Хамаатуулах төлөөний үгийн 1 ба 2-р хэлбэр	Тусагдахуун төлөөний үг	Эгэх төлөөний үг
I	My – mine	Me	Myself
You	Your- yours	Your	Yourself
He	His – his	Him	Himself
She	Her – hers	Her	Herself
It	Its – its	It	Itself
We	Our – ours	Us	Ourselves
You	Your-Yours	You	Yourselves
They	Their – theirs	Them	Themselves